รู้จักกับ “palliative care” ความสบายสุดท้ายที่ผู้ป่วยจะได้รับ
เราต้องยอรับกันว่าชีวิตของเรานั้นสั้นมากนะครับ คนเราเกิดมาแล้วต้องเสียชีวิตอันนี้เป็นเรื่องปกติที่เราจะต้องเจออย่างแน่นอน แต่ในระหว่างที่มีชีวิตอยู่ ถ้าเราเป็นโรคร้ายรักษาไม่หายละครับ ? เราจะต้องอยู่กับโรคนี้ ทรมานกับโรคนี้ไปหรือไม่ คำตอบคือ ไม่ ครับ ดังนั้นในบทความนี้เราจะพาทุกคนไปรู้จักกับ palliative care การดูแลผู้ป่วยที่หมดหวัง
palliative care คืออะไร
ในปี 2553 องค์การอนามัยโลกจะได้ให้คำจำกัดความของ Palliative Care เอาไว้ว่าเป็นการดูแลแบบครอบคลุม ทุกมิติของสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นสุขภาจิตใจ กาย สังคม และจิตวิญาณ เพื่อให้ผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะที่ต้องจากไปปอย่างแน่นอนได้รับความสะดวกสบาย และเพิ่มความสุขมากที่สุด เพื่อเพิ่มคุณภาะชีวิตของผู้ป่วย และครอบครัว นั้นได้รับความสุขสุดท้ายก่อนที่จะจากโลกนี้ไปนั้นเอง
palliative care ดูแลอะไรบ้าง มีหลักการดูแลอย่างไร
palliative care นั้นมีการดูแลและครอบคลุมที่หลากหลาย โดย palliative care นั้นมีหลักการในการดูแลผู้ป่วยดังนี้
- ให้การดูแลภาพรวมของผู้ป่วยทั้งหมด กาย ใจ สังคม
- palliative care เน้นการดูแลผู้ป่วย และครอบครัว
- ให้ทราบข้อมูลในการดูแล จนกระทั่งโรคที่เป็นอยู่ ตลอดจนถึงให้ทราบข้อมูลของการเจ็บป่วย
- เป้าหมายของ palliative care นั้นคือการที่ญาติผู้ป่วย และ ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตร่วมกันอย่างมีความสุขมากที่สุด มีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด ก่อนที่จะจากโลกนี้ไป
- มีทีมแพทย์คอยช่วยเหลือเสทอ
ถ้าต้องเลือก เราจะเลือกแบบไหน
palliative care นั้นถึงแม้ว่าจะมีการประกาศมาอย่างยาวนานแล้ว แต่สำหรับคนไทยอย่างเรานั้นการเห็นคนเสียชีวิตนั้นเป็นเรื่องปกติอย่างมาก เนื่องด้วยสมัยก่อนนั้นการที่ญาติเสียชีวิตนั้นส่วนมากจะเสียที่บ้าน จึงทำให้สัมผัสว่าคนตายเป็นเรื่องใกล้ตัว และ เป็นเรื่องปกติ แต่ในปัจจุบันนั้นการแพทย์นั้นก้าวหน้ามากขึ้น จึงทำให้เรื่องของการยื้อชีวิตกลายเป็นความทรมานอีกอย่างสำหรับคนป่วยด้วยเช่นกัน ไม่วาจะเป็นการเจาะคอ การใส่เครื่องช่วยหายใจ การใส่ท่ออาหาร ทุกอย่างที่กล่าวมาล้วนเป็นการยื้อชีวิตที่ทรมาน ดังนั้นการที่ผู้ป่วยในระยะสุดท้ายนั้นเลือกที่จะใช้ชีวิตให้สุขสบายเองก็นับว่าเป็นทาเลือกที่ดีกว่า และ ทางเลือกที่ช่วยให้ผู้ป่วยนั้นสบายใจมากกว่านะครับ
palliative care ใช้หลักเกณณ์อะไรในการดู
palliative care นั้นคำนิยามที่ถูกนิยมขึ้นถ้าถามว่าผู้ป่วยแบบไหนที่จะต้องการดูแลในรูปแบบ palliative care นั้นก็คงจะเป็นผู้ป่วยระยะสุดท้ายในหลากหลายโรคนะครับ ซึ่งก็มีทั้งโรคมะเร็ง และโรคอื่น ๆ อีกมากมายที่รู้ว่าต้องเสียชีวิตแน่ ๆ การใช้ชีวิตในช่วงสุดท้ายให้มีความสุขมากที่สุด อาจจะตอบโจทย์มากกว่าก็ได้นะครับ
และสุดท้ายในตอนสุดท้าย ช่วงนาทีก่อนที่ผู้ป่วยจะจากไปคือช่วงเวลาที่ทั้งทรมาน หดหู่ เศร้า เสียใจ และอาจจะดีใจที่คนที่เรารักไม่ต้องทรมานแล้ว และ หนักที่สุดที่เคยเจอนะครับ ผู้เขียนเองก็เคยผ่านเหตุการณ์นี้มาแล้วด้วยโรคมะเร็งปอดของครอบครัว ดังนั้นใครที่กำลังประสบเจอกับเหตุการณ์นี้ทางผมขอส่งกำลังใจให้เข้มแข็งไว้นะครับ และจะก้าวผ่านไปได้อย่างแน่นนอน